28. Sociaal-Economische Raad

Constitutioneel 

Sociaal-Economische Raad (SER)

De Sociaal-Economische Raad (SER) is het belangrijkste adviesorgaan van de regering op sociaaleconomisch gebied. De Raad bestaat uit 11 leden van de werkgeversorganisaties, 11 leden van de werknemersorganisaties en 11 Kroonleden. Kroonleden zijn onafhankelijke deskundigen die door de regering worden benoemd. De 33 leden vormen een afspiegeling van sociaaleconomisch Nederland. Naast zijn adviestaak heeft de SER ook een toezichthoudende taak op de product- en bedrijfschappen, ofwel de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie. De mogelijkheid om schappen in te stellen is geregeld in artikel 134 van de Grondwet en is nader geregeld in de Wet op de bedrijfsorganisatie van 1950.

Artikel 134 Grondwet

1. Bij of krachtens de wet kunnen openbare lichamen voor beroep en bedrijf en andere openbare lichamen worden ingesteld en opgeheven.

Geschiedenis

De SER werd in 1950 opgericht na een lange periode van discussie over de sociale en economische orde van ons land en de rol die de overheid en maatschappelijke organisaties daarin moesten spelen. Het was de tijd van de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. De zware economische crisis van de jaren dertig lag nog vers in het geheugen. Men was het er in brede kring over eens: de overheid moet zich meer gaan bemoeien met economische groei, werkgelegenheid en sociale zekerheid. Maar ook was duidelijk: de overheid kan dit niet alleen. Ze kan die zware taak slechts waarmaken door het bedrijfsleven (ondernemers en werknemers) blijvend bij het oplossen van deze maatschappelijke vraagstukken te betrekken. Deze grotere betrokkenheid van ondernemers en werknemers bij het sociaaleconomisch beleid is in 1950 vastgelegd in de Wet op de bedrijfsorganisatie. Met deze wet is de SER opgericht. Via de SER krijgt het bedrijfsleven (ondernemers en werknemers) een adviserende taak.

Ook krijgt het bedrijfsleven bestuurlijke bevoegdheden: zij krijgt dan de mogelijkheid om product- en bedrijfschappen op te richten. In deze schappen kunnen ondernemers en werknemers gemeenschappelijke zaken regelen die zij belangrijk vinden voor hun eigen sector. Oprichting van een schap gebeurt op verzoek van de branche zelf. Wel geldt als eis dat er voldoende draagvlak is voor een schap, de initiatiefnemers moeten representatief zijn voor het bedrijfsleven in de sector. Schappen kunnen heffingen opleggen en regels stellen die bindend zijn voor alle bedrijven in hun sector. Voorbeelden zijn regels gericht op vergroting van de voedselveiligheid, bestrijding van dier- en plantenziekten en de verbetering van de kwaliteit van de arbeid. Art.134 Grondwet biedt de juridische basis voor deze bevoegdheden.

Architectuur

Het SER-gebouw aan de Bezuidenhoutseweg 60 dateert van 1971. Het is ontworpen door architectenbureau Westerhout, Smid en Cramer. Het gebouw omvat zowel een vergaderzalencomplex als huisvesting voor het secretariaat. Er werken circa 120 mensen bij de SER. In 2010 wordt het gebouw grondig gerenoveerd. Het SER-pand is na bijna veertig jaar toe aan groot technisch onderhoud. Tijdens de renovatie blijft de SER op gebruikelijke wijze toegankelijk.

Het gaat om een renovatie van een groot deel van de technische installaties en een opknapbeurt van het interieur.