8. Binnenhof - Eremonument voor de Gevallenen
Constitutioneel
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is onze Grondwet buiten werking gesteld. De Tweede Kamer en de Eerste Kamer kwamen niet meer bijeen; wetten bestonden nu uit de decreten en verordeningen van de door de Duitsers aangestelde rijkscommissaris Arthur Seyss-Inquart. Overigens werden die wetten naast de Nederlandse wet (voor zover daarmee niet in strijd) uitgevoerd door het Nederlandse bestuur (college van secretarissen-generaal). De Duitse decreten en verordeningen stonden boven de Nederlandse Grondwet.
Geschiedenis
De Duitse rijkskanselier Adolf Hitler heeft dit legitiem kunnen doorvoeren, omdat hij gebruik maakte van het Landoorlogreglement (artikel 43). Dit is een op schrift gestelde formulering van het internationaal recht dat in 1907 tot stand is gekomen in Den Haag. Beknopt gezegd bepaalt artikel 43 dat, wanneer het gezag van de wettelijke overheid feitelijk is overgegaan in handen van de bezetter, deze alle maatregelen neemt die in zijn vermogen liggen om zoveel mogelijk de openbare orde en het openbare leven te herstellen en te verzekeren. Omdat koningin Wilhelmina en de regering het land hadden verlaten, kon Hitler de Nederlandse Grondwet buiten werking stellen en zo een parlementaire staat omvormen tot een autoritaire staat.
Wanneer u nu doorloopt naar Binnenhof 1A komt u bij de ingang van de oude Tweede Kamer. In de hal van deze ingang staat het Eremonument voor de Gevallenen. De erelijst van gevallenen is een gedenkteken voor hen die in de jaren 1940-1945 hun leven lieten voor ons land. De lijst is geplaatst op een gedenktafel en telt ongeveer 17.500 namen van onderdelen van de strijdkrachten, de koopvaardij, het verzet in Nederland en van een Indische groep. Iedere dag opnieuw wordt een bladzijde met 24 namen van de erelijst omgeslagen.